ปราสาทหินพิมาย
“ปราสาทหิน”
นครราชสีมาเป็นที่ตั้งของปราสาทหินหลายสิบแห่ง รวมถึงปราสาทหินพิมายซึ่งมีขนาดใหญ่ที่สุดในไทยและเกี่ยวโยงกับเมืองนครธมในยุคขอมโบราณ
ปราสาทหินพิมายสร้างขึ้นราวพุทธศตวรรษที่ 16 ถือเป็นศูนย์กลางของเมืองวิมายหรือพิมาย ทั้งยังเป็นศูนย์กลางการคมนาคมระหว่างพื้นที่ลุ่มน้ำมูน ตอนเหนือของลุ่มน้ำชีและลุ่มน้ำโขง รวมถึงประเทศลาวและทางใต้ของอาณาจักรขอม ด้วยเหตุนี้เมืองพิมายจึงมีการตั้งชุมชนมาอย่างต่อเนื่อง
พุทธศตวรรษที่ 13-16 มีการนับถือพุทธศาสนามหายานกันอย่างกว้างขวางในภูมิภาคนี้ ประกอบกับช่วงพุทธศตวรรษที่ 16 อิทธิพลของวัฒนธรรมขอมแพร่เข้าสู่อีสานตอนล่าง เมืองพิมายจึงกลายเป็นศูนย์กลางของพุทธศาสนามหายาน และมีการสร้างเมืองโดยได้รับอิทธิพลการวางผังเมืองจากขอม กล่าวคือ เป็นเมืองรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า มีคูน้ำล้อมรอบ ใจกลางเมืองเป็นที่ตั้งของปราสาทหินพิมายซึ่งเป็นศูนย์กลางทางศาสนา
ปราสาทหินพิมายเป็นปราสาทหินที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย มีแผนผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า กว้าง 565 ม. ยาว 1,030 ม. เป็นศิลปะขอมแบบบาปวนและนครวัดที่งดงาม เชื่อว่าเป็นต้นแบบการสร้างปราสาทนครวัดที่ประเทศกัมพูชา
ปราสาทหินพิมายตั้งหันหน้าไปทางทิศใต้ แตกต่างจากขนบเดิมที่หันไปทางทิศตะวันออก การที่หันไปทางทิศใต้เช่นนี้ บ้างว่าเพื่อรับกับเส้นทางที่ทอดยาวจากเมืองพระนครมาสิ้นสุดที่ปราสาทหินพิมาย บ้างก็ว่าเป็นคติโบราณที่ถือทิศใต้เป็นทิศแห่งการมีชีวิต
นครราชสีมาเป็นที่ตั้งของปราสาทหินหลายสิบแห่ง รวมถึงปราสาทหินพิมายซึ่งมีขนาดใหญ่ที่สุดในไทยและเกี่ยวโยงกับเมืองนครธมในยุคขอมโบราณ
ปราสาทหินพิมายสร้างขึ้นราวพุทธศตวรรษที่ 16 ถือเป็นศูนย์กลางของเมืองวิมายหรือพิมาย ทั้งยังเป็นศูนย์กลางการคมนาคมระหว่างพื้นที่ลุ่มน้ำมูน ตอนเหนือของลุ่มน้ำชีและลุ่มน้ำโขง รวมถึงประเทศลาวและทางใต้ของอาณาจักรขอม ด้วยเหตุนี้เมืองพิมายจึงมีการตั้งชุมชนมาอย่างต่อเนื่อง
พุทธศตวรรษที่ 13-16 มีการนับถือพุทธศาสนามหายานกันอย่างกว้างขวางในภูมิภาคนี้ ประกอบกับช่วงพุทธศตวรรษที่ 16 อิทธิพลของวัฒนธรรมขอมแพร่เข้าสู่อีสานตอนล่าง เมืองพิมายจึงกลายเป็นศูนย์กลางของพุทธศาสนามหายาน และมีการสร้างเมืองโดยได้รับอิทธิพลการวางผังเมืองจากขอม กล่าวคือ เป็นเมืองรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า มีคูน้ำล้อมรอบ ใจกลางเมืองเป็นที่ตั้งของปราสาทหินพิมายซึ่งเป็นศูนย์กลางทางศาสนา
ปราสาทหินพิมายเป็นปราสาทหินที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย มีแผนผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า กว้าง 565 ม. ยาว 1,030 ม. เป็นศิลปะขอมแบบบาปวนและนครวัดที่งดงาม เชื่อว่าเป็นต้นแบบการสร้างปราสาทนครวัดที่ประเทศกัมพูชา
ปราสาทหินพิมายตั้งหันหน้าไปทางทิศใต้ แตกต่างจากขนบเดิมที่หันไปทางทิศตะวันออก การที่หันไปทางทิศใต้เช่นนี้ บ้างว่าเพื่อรับกับเส้นทางที่ทอดยาวจากเมืองพระนครมาสิ้นสุดที่ปราสาทหินพิมาย บ้างก็ว่าเป็นคติโบราณที่ถือทิศใต้เป็นทิศแห่งการมีชีวิต